Grip op je gewicht is geen makkie. Om te beginnen zijn er gewoontes. Op het moment dat jij gewend bent om iets al jaren te doen - in dit geval te eten - is het dankzij je automatische piloot ongelofelijk lastig om een gewoonte te doorbreken. Daarnaast heeft je lichaam fysiek gezien een sterke wens voor balans. Misschien heb je er al wel eens van gehoord, misschien ook niet maar wanneer het over gewicht gaat, wordt er weleens gesproken over de setpoint theorie. Wat is het?
Jouw lichaam houdt alle lichaamsprocessen het liefst tussen bepaalde grenzen. Denk aan je lichaamstemperatuur, ph-waarde en vochtbalans. Zo ook je gewicht. Volgens de setpoint theorie heeft ook je gewicht grenswaarden en is er een optimaal gewicht waar je lichaam altijd naar zal streven. Je genen, je hormonen en je fysieke activiteit bepalen het gewicht waar jouw lichaam zich goed bij voelt. Oftewel, jouw set point.
Remmen of versnellen
Wanneer je opvallend minder eet doordat je bijvoorbeeld gaat afvallen, zet je lichaam een rem op je metabolisme en gaat het over op een zuiniger verbranding. Zo kan je langer “overleven” met weinig voedsel. Op het moment dat je dieet beëindigd wordt omdat je streefgewicht behaald is, wil je lichaam nieuwe reserves aanleggen voor het geval er weer zo'n schaarse periode aankomt. Vetreserves om precies te zijn. En je lichaam geeft de strijd om extra vet niet op voordat je gewichttechnisch weer netjes binnen de lijntjes kleurt. Dat maakt volgens de setpoint theorie dat je na een tijdje je oude gewicht weer terug hebt. Oftewel: het bekende jojo-effect.
Andersom werkt het ook. Komt je gewicht boven je set point, en word je dus te zwaar, dan zal je lichaam proberen je metabolisme te versnellen zodat je meer energie gaat verbranden. In de hoop dat je op deze manier weer terug gaat naar het ideale gewicht voor jou. Voordat je nu een gat in de lucht springt en denkt dat je lichaam alles zelf prima kan oplossen: je lichaam kan veel maar het kan niet alles wat je meer eet dan dat je nodig hebt, volledig compenseren. Je bent en blijft altijd zelf aan zet.
Gezond gewicht boven streefgewicht
Het klinkt misschien ingewikkeld, maar bekijk het zo: met een stabiel en gezond voedingspatroon neemt je lichaam het gewicht aan dat het beste bij je past. Het heeft weinig zin om naar een gewicht of kledingmaat te streven vanwege een wens, een beeld of een schoonheidsideaal. Mijn advies? Streef naar gezondheid. Naar een gezond gewicht voor jou. Je bent namelijk goed zoals je bent.
Om een goede basis te leggen voor een nieuw en gezond voedingspatroon, is het slim om dit in beheersbare stapjes te doen. Gooi niet alles in één keer om. Je wil het wel maar de verandering is té abrupt waardoor het risico op afhaken al snel om de hoek komt kijken. Plus dat je net hebt kunnen lezen dat ook de setpoint theorie een rol kan spelen en het jojo gedrag fysiek een handje kan helpen. Wil je aan de slag met je gewicht? Doe het dan stap voor stap.
Start eerst met het vervangen van snelle koolhydraten (ongezonde / toegevoegde suikers) door langzame koolhydraten, oftewel de juiste en gezonde suikers. Deze kom je tegen in onder andere volkorenbrood, zilvervliesrijst, aardappelen, volkoren pasta, groenten, fruit, (kikker)erwten, linzen en havermout. Houd de rest van je eten en drinken gewoon zoals altijd. In stappen, weet je nog?
Leg je zonder er bij na te denken alleen nog maar volkoren producten en groenten in je winkelwagentje? Klasse! Door naar stap twee. Vanaf nu kies je alleen nog maar voor onverzadigde vetten (de gezonde vetten) en pak je producten met een lage energiedichtheid. Is ook het kiezen voor gezonde vetten geen beslissing meer maar een gewoonte, dan kan je aan de slag met je eiwitiname.
Eiwitten geven je een verzadigd gevoel en stabiliseren je bloedsuikerspiegel waardoor je weinig tot geen schommelingen zal ervaren. Gemiddeld heeft een gezond iemand 0,83 gram eiwit per kilogram lichaamsgewicht per dag nodig. Een sporter zitten tussen de 1,2 en 1,8 gram per lichaamsgewicht.
Ben je qua voeding op het gezonde pad? Dan is de laatste stap het aanpakken van je drankinname. Vervang frisdrank, vruchtensap en alcohol door water, thee en koffie.
De weegschaal is niet belangrijk, structuur wel
Zoals je ziet, draait grip op je gewicht allemaal om gedrag. Een gezonde leefstijl ontwikkel je niet door aan het zoveelste dieet te beginnen. Een gezond leven ontwikkel je door nieuwe gewoontes aan te leren. Stapsgewijs -zonder overweldigd te raken. Door jezelf en je lichaam de tijd te geven, houd je een gezond voedingspatroon veel makkelijker vol. Eentje die lang meegaat en dat is heel wat waard vind je niet?
Het structureren van je eetmomenten kan helpen bij het behalen van een gezond gewicht. Het zorgt ervoor dat je netjes binnen je calorieën blijft, plus dat je gezond en gevarieerd eet en energiek blijft. Dankzij de Dertien Vytall app hoef je geen tijd meer te besteden aan het nadenken over je maaltijden. Kijk hier voor meer informatie.
Comentários